کیفیت روابط انسانی پدران و مادران با فرزندانشان در ساختن شخصیت کودک و نوجوان نقش حیاتی دارد و پدر و مادر نیکو سرمشقی برای جگرگوشه های خود هستند. خانه نخستین گام را در راه زندگی اجتماعی را دارد و باید محیط آن را در هر سطح که باشد از آلودگی های اخلاقی به دور داشت و با صبر و شکیبایی آیین مردمی را به کودکان و نوجوانان روح تعدل و آرامش را در آن ها تقویت می کند و همین تعادل روحی است که از انحرافات اخلاقی نوجوانان جلوگیری می نماید.

.

بدیهی است که ایجاد محیط مساعد در خانواده برای پرورش و تربیت کودکان و نوجوانان باید قبل از هر چیز عوامل هم زیستی مسالمت آمیز را در روابط پدر و مادر با یکدیگر به همراه داشته باشد. در برابر کودکان و نوجوانان مسائلی را مطرح نکنید که هنوز آمادگی پذیرش آن یا نفی آن را ندارند. از خشونت و درشتی حتی الامکان اجتناب کنید مگر مواردی که مصلحت کودک و نوجوان  اقتضا کند.

.

تشخیص این مورد خودکاری بس دشوار است و پدران و مادران با تجربه می توانند با بینش و تدبیر توأم با مهر و محبت فرزندان عزیز خود را توجیه و ارشاد نمایند و از لغزش های اخلاقی آن ها جلوگیری کنند. باید دانست که فساد جامعه و یا وجود دسته ای منحرف و تبهکار هر چند در سرنوشت اجتماعی جوانان بی تاثیر نیست ولی نصیحت کردن پدران و مادران در موقع خود به مانند دارویی است که روح نوجوان را از هر گونه آلودگی های اخلاقی مصونیت می بخشد.

.

بنابراین نابسامانی بعضی از نوجوانان را نباید تنها مولود عوامل اجتماعی دانست بلکه در درجه ی اول کانون این بیماری را باید در کیفیت روابط خانوادگی پدران ومادران جستجو کرد. بارها اتفاق افتاده است که ما با بی اعتنایی به شخصیت کودک و عدم توجه به مسائل روانی مطالبی را در جمع خانواده مطرح می کنیم که تاثیر غیرمستقیم آن ها در روحیه ی کودک بسیار نامطلوب است.

.

رفتار رسول اکرم (ص) با فرزندانش رفتاری انسانی نشأت گرفته از روح عظیم ربانی آن حضرت بود که همه ی صحابه را به شگفتی وا می داشت. چون حضرت فاطمه (س) بر پدر بزرگوارش وارد می شد حضرت به احترام وی از جای برمی خاستند و دست نوازش بر شانه ی فاطمه (س) می نهادند و او را نزدیک خود می نشاندند و بر گونه اش بوسه می زدند و بارها می فرمودند: «الابناء ودایع و امانات؛ فرزندان ودیعه های آسمانی هستند که خداوند متعال آن ها را به پدران و مادران ارزانی بخشیده است.»

.

باید در رعایت حقوق این ودیعه های الهی سعی و کوشش نماییم. بنابراین والدین نخستین مربیان کودکان هستند که باید در ایجاد روابط بین فرزندان از یکسو و روابط آن ها با سایرین از سوی دیگر اصول اخلاقی و ارزش های انسانی را معمول دارند تا بتوانند سعادت و خوشبختی عزیزان خود را در زندگی اجتماعی فراهم آورند و برای تامین آتیه ی کودکان خود از برخی لذایذ زندگی چشم بپوشند و در راه فرزندان خود ایثار کنند. در جایی که کیش مقدس اسلام مسلمانان را به فداکاری و ایثار دعوت می کند به طریق اولی پدران و مادران در ایثار و فداکاری نسبت به فرزندانشان در صف نخست قراردارند.

.

از حضرت زین العابدین (ع) در صحیفه سجادیه آمده است:

نیایش به درگاه حضرت حق در مقام تکریم والدین؛ «الهی مرا آن گونه فرزندی قرار ده که از پدر و مادر چون سلطان مقتدر بهراسند و طاعت و فرمانبرداری آنان را برای من از آبی که بر لب تشنه رسد گواراتر ساز تا بتوانم خواسته ی آنان را بر میل و خواسته ی خود مقدم دارم وخشنودی آن ها را دبر خشنودی خود ترجیح دهم هرچند ناچیز باشد و خوبی خود را در حق آنان خرد پندارم هر چند که عظیم باشد. چه حقی اولاتر و چه احسانی برتر و چه سنتی عظیم تر از آن که من با آنان به عدل وداد رفتار کنم. پروردگارا! چه رنج ها که در نگه داری من متحمل نشدند و چه ایام درازی که به تربیت من نپرداختند و چه سختی ها که در راه تامین رفاه و آسایش من بر خود روا نداشتند هیهات چگونه می توان حق والدین را ادا کرد و من از ادای حقوق آنان این گونه که شاید و باید فرومانده ام و من نمی توانم وظیفه ی خود را در خدمت به آنان که در خود مقام ابوین است انجام دهم.»