یکی از مهم‌ترین مراحل تربیت فرزند، دوران بارداری است. در این دوره، ساختمان روانی و جسمانی کودک پی‌ریزی می‌شود و اسلام در تربیت کودک، از آغاز تـا انـجام این دوره توجه داشته است. مادر در این دوره، نقش بسیار مهمی‌دارد. کلمه «ام» که در قرآن و روایات آمده، به معنای ریشه و سرچشمه است و […]
یکی از مهم‌ترین مراحل تربیت فرزند، دوران بارداری است. در این دوره، ساختمان روانی و جسمانی کودک پی‌ریزی می‌شود و اسلام در تربیت کودک، از آغاز تـا انـجام این دوره توجه داشته است. مادر در این دوره، نقش بسیار مهمی‌دارد. کلمه «ام» که در قرآن و روایات آمده، به معنای ریشه و سرچشمه است و به این دلیل که کودک، نُه ماه در رحم مادر اسـت و تـمام نـیروی جسمی و روحی خود را از وجود مـادر مـی‌گیرد و از جـسم و جان او تغذیه می‌كند، از او نسبت به کودک تعبیر به «اُم» شده است.
مدت اقامت نطفه در صلب پدر، بسیار کوتاه، ولی در رحم مادر نزدیک به 270 روز اسـت. بـه هـمین دلیل، اثرپذیری کودک از مادر بیشتر است و اسلام نـیز بـرای مادر نقشی ویژه تعریف نموده است. مادر در دوران بارداری، باید آرامش روحی و معنوی داشته باشد. برای مثال، حضور در مجلس مـعصیت، در روحـیه مـادر اثر می‌گذارد. همچنین نباید از هر غذایی که میل و طبعش اقـتضا می‌کند، استفاده نماید. چه بسا از منبع حلالی تهیه نشده و آثار بدی برای او و فرزندش به همراه داشته باشد.
فـرزندان مـادرانی کـه اخلاق اسلامی را رعایت می‌کنند، از وقار و ادب برخوردارند و کانون مهر و محبت و عاطفه و عـشق‌اند، در رحـم از این ویژگی‌ها مایه می‌گیرند. به همین دلیل در روایات اسلامی از رسول خدا (ص) نقل شده است که: «خوشبخت، کسی اسـت کـه در شـکم مادرش خوشبخت شده و بدبخت کسی است که در شکم مادرش بدبخت شده است».
در توضیح ایـن حـدیث مـي‌توان گفت: از مسائل شگفت‌انگیزی که از گذشته تا امروز، پذیرفته شده و مورد قبول دانش و تجربه دقـیق بـشری است، قانون وراثت است. این قانون بیان می‌دارد که بسیاری از صفات و ویژگی‌های پدر و مـادر، از زمـان پیـدایش نخستین سلول حیات فرزند در سازمان وجود پدر، تا انتقال به رحم و گذراندن مراحل رشد، بـه کـودک آنان ارث می‌رسد و این صفات و ویژگی‌ها، پس از ورود کودک به این جهان، آرام آرام و پا به پای رشـد و تـرقی او، آشـکار و شکوفا می‌گردند.
اگر پدر و مادر برای رسیدن فرزند خویش به سعادت بکوشند، عبادتی بزرگ نموده و از مـنافع ابـدی ازدواج، بهره گرفته‌اند و اگر عامل شقاوت او شوند، از شجره طیبه ازدواج، سودی نبرده‌اند. اگرچه وراثـت، عـامل مـهمی در شکل‌گیری زندگی انسان است، ولی قدرت تربیت نیز بسیار است و ممکن است بر وراثت نیز تـأثیر بـگذارد. بـه هر میزان که عامل تربیتی، قوی‌تر باشد، اثر بیشتری بر خصیصه‌ها و صـفات ارثـی خواهد داشت.
افرادی که با نقیصه‌های وراثتی به دنیا می‌آیند، بر اثر عامل تربیت، می‌آموزند کـه بـا وجود این نقص، زندگی خوبی داشته باشند. مانند فردی که با دسـت‌های فـلج به دنیا می‌آید و یاد می‌گیرد که تـوانایی‌های دیـگرش را بـه کار گیرد و با انگشتان پا بنویسد و نقص و نـارسایی دسـت را جبران کند.
پس در نتیجه مادر و شرایط روحی و معنوی او در دوران بارداری نقش مهمی در شخصیت فرزند دارد. ایـن تـأثیرگذاری در کودک، به صورت بالقوه اسـت و بـه فعلیت رسـیدن آن، گـذشته از قـانون وراثت، به تربیت و اراده و اختیار کودک در تـمام مـراحل زندگی نیز بستگی دارد.
نویسنده این مطلب :
