فرآیند انضباط کودک باید از سن خیلی پایین شروع شود. کودک خردسال مانند خاک رس نرم است که می توان به هرشکلی با توجه به نوع تربیت والدین خود در بیاید. به عنوان پدر و مادر، در ما یک مسئولیت نهفته است که شکل درست و کاملی را برای ذهن کودک خود طراحی کنیم. […]
فرآیند انضباط کودک باید از سن خیلی پایین شروع شود. کودک خردسال مانند خاک رس نرم است که می توان به هرشکلی با توجه به نوع تربیت والدین خود در بیاید. به عنوان پدر و مادر، در ما یک مسئولیت نهفته است که شکل درست و کاملی را برای ذهن کودک خود طراحی کنیم.
روش انضباط ممکن است برای هر کودک یا در هر آداب و رسوم خانوادگی متفاوت باشد. اما نظم و انضباط برای پرورش ارزش ها، رفتار درست و یک شخصیت کامل برای هر کودکی مورد نیاز است. جای تعجب نیست که گفته می شود که یک کودک منظم آینه رفتار پدر و مادرش است. در زیر لیست روش های انضباط که توسط والدین در سراسر جهان استفاده می شود، آورده ایم. نوع انضباط در هر آداب و رسوم و شیوه تربیت پدر و مادر متفاوت است. به عنوان والدین، یک گرایش طبیعی برای اتخاذ انضباط وجود دارد.
تقویت رفتارهای مثبت
بهترین روش برای تقویت نکات مثبت در کودک، توجه و مشاهدة رفتارهای صحیح و قابل قبول وی در تشویق و اظهار نظر مثبت در مورد آنها و تدارک پاداشهای مناسب و منطقی است. بیشتر والدین تصور میکنند که نیازی به این کار نیست یا تحسین و تشویق به صورت کلی کافی است و دقت و وسواس و تمرکز بیشتر روی نکات منفی دارند. این امر طبیعی است، چون توجه ما بیشتر وقتی معطوف به موضوعی میشود که مطابق میلمان پیش نمیرود.
این تمرین کوچک، ولی مفید را انجام دهید. دفترچه یادداشت کوچکی بردارید و به مدت یک هفته هر بار که از کودکتان انتقاد کردید، در آن بنویسید. اگر بیش از یک کودک دارید، دفترچهای جداگانه برای هر کدام در نظر بگیرید. حتی مواردی را که با کلامی مثبت شروع شده، ولی به منفی ختم میشوند را هم یادداشت کنید، مثل چنین موردی: «ممنون که ظرفها را شستی (مثبت)، اما دفعه بعد یادت باشد که خوب آنها را آب بکشی تا کف روی آنها نماند! (منفی)».
نتیجه این که:
همانند گوش دادن به صورت مؤثر و دقیق، تقویت نکات مثبت هم میتواند باعث کاهش مجادلات و منازعات شود، چرا که از ایجاد روابط نامطلوب بین کودکان و والدین جلوگیری میکند. به جای تمرکز بر کارهای منفی جزئی و بیاهمیت، بر کارهای مثبت و قابل قبول کودک توجه کنید و به جای این که دائماً آنها را در حال انجام کارهای ناشایست غافلگیر کنید، سعی کنید کارهای خوبشان را هم ببینید و به آنها پاداشی مناسب بدهید.
در زمانهايي معين براي مثال هفتهاي يک بار همه افراد خانواده جلسه اي تشكيل دهند. در اين جلسات به هر یک از افراد خانواده فرصت داده شود تا مسائل و مشكلات خود را مطرح كنند. سپس همه افراد خانواده بكوشند تا راه حلي براي آن مسئله پيدا كنند. در اين جلسات بچهها ميآموزند تا به مسائل ديگران حساس باشند و نيازهاي آنان را نيز در نظر بگيرند. همچنين اين گونه جلسات، جسارت ابراز عقيده را در كودك ما به وجود آورده و مهارت اجتماعي او را افزايش ميدهد.
انضباط نياز رشدى و تكاملى هر كودک است. كودكى كه كارهاى خود را بدون نظم و انضباط انجام مى دهد، نمى تواند فردى شاد و سازگار باشد. از سوى ديگر، فقدان نظم و برنامه دقيق در زندگى علاوه بر اختلال در زندگى روزمره، موجب از بين رفتن استعدادهاى فرد مى شود. چنين شخصى نمى تواند از اوقات خود استفاده لازم را ببرد و هميشه به خاطر از دست دادن فرصت ها افسوس خواهد خورد.
كودک نبايد نظم و انضباط را از روى ترس و يا فرمانبردارى از بزرگترها رعايت كند، بلكه بايد با آموزش مؤدبانه، عملاً او را به سمت نظم و انضباط هدايت كرده به گونه اى كه متوجه شود كه زندگى بهتر در سايه رعايت انضباط ميسر است و هر چه در كارها نظم بيشترى داشته باشد از آرامش و بهره افزون ترى در زندگى برخوردار خواهد بود.