بلوغ جسمانی به مجموعه تغییرات فیزیکی و فیزیولوژیکی در بدن گفته می‌شود که براساس آن ها، بیشتر بر اثر ترشح هورمون‌های گوناگون، بدن کودک تبدیل به بدن بزرگسال می‌شود. به عبارت دیگر یکسری تغییرات جسمی‌ و روانی که سلسله‌وار به دنبال هم اتفاق می‌افتد و نهایتاً در پایان این دوره، «دختران نوجوان» زمینه و آگاهی کافی جسمی‌ و روانی را برای «زن شدن» پیدا می‌کند.

علامت‌های جسمی ‌بلوغ به دنبال یکسری تغییرات هورمونی بدن که از طریق مغز (سیستم هیپوفیز و هیپوتالاموس) کنترل می‌شود و ارتباط مستقیمی ‌با تخمدان (در دختران) دارد، ظاهر می‌شود. سن بروز تغییرات بدنی در دوره بلوغ بسیار متغیر است.

والدین بایستی از دوران کودکی، تربیت جنسی فرزند خود را آغاز کنند و بدانند که چگونه به تناسب سن  فرزند خود به سئوالات جنسی وی پاسخ دهند و این آگاهی بخشی  و تربیت فرزند در هر سنی متفاوت است. در سنین بلوغ دختران از نظر روحی بسیار حساس و عصبی می‌شوند. گاهی در برخی دختران تغییرات رفتاری بدی بروز می‌کند.

لجبازی مهم‌ترین ویژگی این دوران است و به تدریج با استقرار بلوغ این نشانه‌ها‌ی رفتاری کمرنگ‌تر می‌شوند. والدین باید نسبت به این سن و رفتارهای خاص این سن آگاهی داشته باشند و با صبوری و مهربانی با دخترشان برخورد کنند. در گذشته در بسیاری از قبایل وقتی که دختر برای اولین بار بالغ می‌شد و با دلهره به سراغ خانواده‌اش می‌آمد و خبر قاعدگی‌اش را می‌داد و والدین طبق رسم قبیله‌ای خود سیلی محکمی به دختر می‌زدند.

امروزه برخی خانواده‌ها‌ هم در مواجهه با اولین قاعدگی فرزندشان برخوردهای بدی از خود بروز می‌دهند. در صورتی‌که وقتی دختری به مادرش رجوع می‌کند و با نگرانی خبر اولین قاعدگی را که دچارش شده می‌دهد، خانواده باید با او با نرمی ‌و مهربانی صحبت کنند. مادران قبل از وقوع بلوغ و شروع اولین قاعدگی از چند وقت قبل، با بیان حالت‌ها‌ و چگونگی این دوران، دخترانشان را از نظر ذهنی آماده کنند تا فرزندانشان به محض رؤیت قاعدگی گیج و دستپاچه نشوند.

زمان بیان شرایط بلوغ برای هر دختری متفاوت است و تشخیص زمان مناسب بر عهده مادران است. بهتر است این مباحث را در زمانی که دختران در ایام امتحانات و استرس‌ها‌ی درسی نیستند بیان کرد و خوب است با توجه به رشد جسمی دختر این مباحث پیگیری شود؛ به عنوان مثال وقتی که مادر متوجه جوانه زدن نوک پستان‌ها‌ در دخترش شد، بهترین زمان بیان این شرایط و آمادگی دادن برای دوران بلوغ است. هر چند که اولین قاعدگی به اندازه خود برای دختران استرس‌آور است، ولی مادران می‌توانند با توضیحات و آموزش‌ها‌ی لازم قبل از بلوغ، میزان این تنش و استرس را تا حد زیادی پایین آورند.