معلم، الگوی نماز

در مـدرسه هنگامی که نوجوانان و جوانان‌، در موقعیت‌های مختلف اوقات تحصیل و هنگام شنیدن‌ اذان‌‌، مشاهده‌ می‌کنند که معلمان و مربیان بی‌هیچ تکلفی‌، مشتاقانه به سوی نماز می‌شتابند، در‌ اثر‌ احساس‌ همانندسازی به شوق و رغـبت درمـی‌آیند و بـه اقامة نماز گرایش فزون‌تری پیـدا مـی‌کنند. بـهتر است‌ در‌ مدرسه‌ قبل از شروع نماز یا […]

در مـدرسه هنگامی که نوجوانان و جوانان‌، در موقعیت‌های مختلف اوقات تحصیل و هنگام شنیدن‌ اذان‌‌، مشاهده‌ می‌کنند که معلمان و مربیان بی‌هیچ تکلفی‌، مشتاقانه به سوی نماز می‌شتابند، در‌ اثر‌ احساس‌ همانندسازی به شوق و رغـبت درمـی‌آیند و بـه اقامة نماز گرایش فزون‌تری پیـدا مـی‌کنند.

بـهتر است‌ در‌ مدرسه‌ قبل از شروع نماز یا حتی قبل از رفتن به نماز هفتگی جمعه‌، برنامه‌هایی‌ تدارک‌ دیده شود که زمینه‌ساز احساس خـوشایند بـرای دانـش‌آموزان باشد تا عزم و اراده و رغبت‌ و انگیزة‌ لازم‌ برای انـجام ایـن فریضه‌، با طیب خاطر در آنان پدید آید.

 

هر قدر شخصیت‌ الگوهای‌ تربیتی و پرورشی برای دانش‌آموزان‌، محبوب و دوست‌داشتنی باشد، تـأثیرپذیری آنـ‌ها افـزایش می‌یابد. روشن است‌ که‌ هرگز‌ نباید به اجبار و تحمیل و فـشار، دانش‌آموزان را به انجام فریضة نماز وادار کنیم‌. در عوض‌ شایسته‌ است بیش از هر چیز، جاذبه‌های رفتار خود را در بیان ارزش‌ها‌، بـا‌ فـراهم‌ کـردن مقدمات نماز افزایش دهیم‌.

 

اگر چنین فضایی بر مدارس حاکم بـاشد، روحـیه معنوی دانش‌آموزان‌ افزایش‌ می‌یابد‌ و در نمازخانه مدرسه ارتباط شوق‌آمیز همسالان گسترش پیدا می‌کند. سالن نمازخانه مدرسه‌ کـه‌ مـثلاً بـا موکت سبزرنگی آراسته شده‌، تمیزی‌، سادگی و زیبایی در آن موج می‌زند، محیط مناسب و دلپذیـری‌ بـرای‌ اقـامه نماز فراهم می‌سازد. استفاده از رنگ‌های آرامش‌بخش‌، همچون آبی و نیلی و فیروزه‌ای‌‌، بهره‌گیری‌ از خطوط منحنی دیـوارها و مـحراب‌، فـضای نمازخانه‌ را‌ گیرا‌ و دلنشین می‌کند.

 

استشمام بوی عطر و گلاب و نورپردازی‌ جالب‌ با رنگ‌های سبز و پخـش نـوای ملایم و گوش‌نواز تواشیح مربوط به اسماء الله‌، قبل‌ از‌ شروع نماز، محیط را سرشار‌ از‌ حـال و هـوایی‌ مـعنوی‌ و روحانی‌ می‌کند. بیان قصه‌های لطیف و خاطره‌های زیبا‌ و اجرای‌ نمایشنامه‌های دل‌انگیز با زبانی شیرین و دوسـت‌داشتنی بـرای ارائه احکام و روش‌های اخلاقی و نماسازی‌ و تصویرسازی‌ از ارزش‌ها و رفتار انسان‌های وارسته و رهبران‌ و اسوه‌های مذهبی‌، تـأثیرات بـسیار‌ در‌ یـادگیری و گرایش و پای‌بندی نسبت به‌ ارزش‌های‌ مذهبی و فهم درست از اقامه حقیقی نماز، در بین دانش‌آموزان به جـای خـواهد‌ گذاشت‌‌.

برپایی نماز در مدارس‌، همراه‌ با‌ معلمان‌‌، مربیان و مدیر و همچنین‌ اقامه نـماز در بـوستان‌ها و یـا‌ برگزاری‌ آن در میدان‌های ورزشی‌، اردوها و مجامع عمومی‌، می‌تواند برای دانش‌آموزان دل‌انگیز و به یادماندنی باشد‌.

 

توجه‌ بـه سـرویس‌های بـهداشتی و وضوخانه مدارس و پاکی‌ و تمیزی‌ آن‌، برای‌ ترغیب‌ دانش‌آموزان‌ به گرفتن وضو و شـرکت‌ در جـمع دانش‌آموزان درنمازخانه مدرسه‌، برخورد با چهره گشاده و باز در این هنگام‌، همه و همه‌ زمینه‌های‌ آماده‌سازی‌، تقویت و افـزایش گـرایش به نماز‌ را‌ در‌ دانش‌آموزان‌ فراهم‌ می‌کند.

 

قرآن دراین‌باره‌ با‌ صراحت تمام می‌فرماید: «وَ أمـُرُ اَهـْلَکَ بالصّلاةِ وَ اَصْطَبِرْ عَلَیْها» و تو اهلت را به برپایی نـماز بـخوان‌ و در‌ ایـن‌ امر پایداری و صبوری پیشه کن‌. به هـمین‌جـهت‌‌، در‌ خانواده بزرگ‌ مدرسه‌ نیز، قدرت تحمل و صبر و حوصله مدیر، ناظم‌، مربی پرورشی و مـعلم راهـنما برای برپایی نماز باید بـالا بـاشد و از سخت‌گیری‌های بـی‌مورد و تـحقیر دانـش‌آموزان در فراخوانی به این امر‌ الهی‌، جـداً بـاید خودداری شود.

 

برای نماز از بهترین مکان‌ها و بهترین لباس‌ها استفاده شود و از محل تـنگ و تـاریک و کثیف و مخروبه پرهیز گردد. برای شـرکت دادن دانش‌آموزان‌، کلاس‌های اول و دوم دبستان‌ در‌ نـماز جـماعت‌، باید به تدریج توسط مـعلم در کـلاس زمینه‌سازی شود و در آنان تشنگی لازم برای ورود به جمع سایر همکلاسی‌ها در نمازخانه فراهم گردد و نـیز لازم اسـت به عنوان‌ تشویق‌‌، گاه‌گاهی بـه هـمراه مـعلم در نماز جماعت مـدرسه حـضور یابند. محل نمازخانه بـاید قـدری جذاب و دوست‌داشتنی و خاطره‌انگیز باشد که دانش‌آموزان قبل از شروع‌ ساعت‌ نماز، همیشه در انتظار وقت‌ نـماز‌ لحـظه‌شماری کنند. ناظم نباید با تندخویی و عـتاب و خـطاب‌، زمینة آزردگـی روانـی دانـش‌آموزان را فراهم آورد.

 

مراقبت باید غـیرمستقیم باشد و اگر احیاناً دانش‌آموزی در انجام‌ نماز‌ کاهلی نشان می‌دهد، باید‌ در‌ مرحله اول علت آن بررسی شود و سـپس زمـینه شرکت وی در جمع دوستان و همسالان در نمازخانه فـراهم آیـد. بـرگزاری مـراسم و دعـوت برای ناهار و یـا افـطار در نمازخانه‌، به مناسبت‌های مختلف‌‌، جزء‌ خاطرات فراموش‌نشدنی دانش‌آموزان خواهد بود. صبر و برداری و رفتار متین و معقول مـسؤولان مـدرسه‌، اگـر همراه با عطوفت و مهربانی باشد، در دانش‌آموزان احـساس و نـگرشی مـثبت نـسبت بـه اقـامة نماز پدید می‌آورد.

 

 

نویسنده این مطلب :

فرزند پرتال

به اشتراک بگذارید :

دیدگاه شما