تمام ویژگی های اختلال اضطراب جدایی ، با اضطراب مفرط و تکراری درباره جداشدن موقتی یا همیشگی از خانه یا کسانی که به آنها دلبستگی داریم (مثلا پدر و مادر یا مراقبان) در ارتباط هستند.

کودکان مبتلا به این اختلال، وقتی احساس می کنند جدایی قریب الوقوع است یا درست در لحظه جدایی،گریه می کنند و سایر علائم ناراحتی را نشان می دهند.
وانگهی وقتی از خانه یا پدر و مادر خود دور می شوند حتما باید بدانند پدر و مادرشان کجا میروند و هر طور شده (حتی تلفنی) تماس خود را با آنها حفظ کنند.
وقتی کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی از پدر و مادر خود جدا می شوند،اغلب نگران هستند که مبادا اتفاق وحشتناکی بیفتد یا اتفاقی مثل دزدیده شدن یا گم شدن، آنها را از والدین و اطرافیان جدا کند.
وقتی از خانه دور می شوند، در حد احساس بدبختی و وحشتزدگی، دچار غم غربت می شوند و چنان تمایلی برای بازگشت به خانه نشان می دهند که تمام کارهای خود را رها می کنند.
این واکنش اضطرابی وقتی از لحاظ بالینی شایان توجه می شود که با رشد کودک همخوانی نداشته باشد، به کارایی و آسایش وی لطمه بزند و حداقل ۴ هفته طول بکشد.

نحوه بروز اختلال اضطراب جدایی
نحوه بروز اختلال اضطراب جدایی متناسب با سن کودک تغییر می کند. نشانه های کودکان کم سن مبتلا به اختلال اضطراب جدایی از نشانه های کودکان بزرگتر مبتلا به این اختلال بیشتر است. کودکان ۵ تا ۸ ساله بیش از بچه های دیگر نگران صدمه دیدن کسانی که به آنها دلبستگی دارند، هستند و بیشتر از مدرسه رفتن امتناع می کنند. سایه به سایه تعقیب کردن ( یعنی پشت سر والدین حرکت کردن و وارسی دائمی آنها در طول روز) یکی از ویژگی های خردسالان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی است. این کودکان از دیگران توقع دارند تا وقت خواب، کنار آنها بمانند یا اصرار دارند که کنار پدر و مادر و خواهر و برادر خود بخوابند.

ویژگی کودکان دارای اختلال اضطراب جدایی

خردسالان دچار اختلال اضطراب جدایی، ترس هایی مثل کابوس جدایی هم دارند. کودکانی که هنوز به مرحله بلوغ نرسیده اند( یعنی کودکان ۹ تا ۱۲ ساله) وقتی از والدین خود جدا می شوند گوشه گیر، بی تفاوت، غمگین و دچار افت تمرکز حواس می شوند.وقتی قرار است مدرسه بروند در قالب مریض بودن یا قشقرق از مدرسه رفتن امتناع می ورزند و گاهی مدرسه را به قصد خانه ترک می کنند.

نوجوانان ۱۳ تا ۱۶ ساله ای که اختلال اضطراب جدایی دارند. بر اثر جدایی، شکایات جسمی بیشتری پیدا می کنند و امتناع از مدرسه رفتن در بین آن ها شایع است. طور کلی، سه چهارم کودکان دچار اختلال اضطراب جدایی، از مدرسه رفتن امتناع می ورزند.

اگر چه اختلال اضطراب جدایی در جوانی هم دیده می شود ولی عمدتا در کودکانی که به مرحله بلوغ نرسیده اند تشخیص داده می شود.

چه عواملی باعث برانگیخته شدن اختلال اضطراب جدایی می شود؟
وقتی این اختلال قبل از ۶ سالگی شروع می شود، عنوان “زودهنگام” به آن می دهند. اختلال اضطراب جدایی معمولا شروع حادی دارد و رویدادهای پر استرس زندگی مثل مرگ،نقل مکان یا تغییر مدرسه، آن را تسریع می کنند. با گذارهای رشدی، برای مثال روز اول مدرسه یا ورود به مقطع راهنمایی یا دبیرستان هم رابطه دارد.نشانه های این کودکان گاهی تشدید می شوند و گاهی تا حدودی بهبود می یابند. اما بر اثر وقایعی مثل بیماری های بلند مدت، تعطیلات تحصیلی یا افزایش توقعات و استرس ها دوباره بر می گردند.

با توجه به این که اضطراب جدایی در ۹ تا ۱۸ ماهگی بهنجار است احتمالا اختلال اضطراب جدایی به این دلیل ایجاد می شود که کودک نتوانسته این مرحله رشدی را با موفقیت پشت سر بگذارد یا بر اثر استرس، به مراحل قبلی رشد برگشته است.